De Twentse Golf is een stroming van innovatieve denkers die zich hard maakt voor de toekomst van het Twentse water. Waar we die innovatieve denkers vandaan halen? Gewoon, bij gemeenten, hogescholen, waterschappen en uit het bedrijfsleven. Door voortdurend kennis uit te wisselen en elkaar te ondersteunen bij verschillende projecten omtrent water, vergroten we het waterbewustzijn. En maken we Twente samen weerbaar tegen droogte, waterschaarste en wateroverlast.
Blijf op de hoogte!
Het laatste nieuws over De Twentse Golf vind je op www.detwentsegolf.nl.
Aanleiding
Over water beschikken voelt als vanzelfsprekend. Het komt letterlijk uit de lucht vallen. Het stroomt door de Dinkel en het Twentekanaal. En uit de kraan bij ons allemaal. Maar wist je dat wij in Twente in totaal zo’n 112,5 miljoen kubieke meter per jaar aan water verbruiken? Dat is een hoop water voor onze zandgronden om vast te houden. En dat is nou net iets waar zandgronden niet goed in zijn. Dit samen met de snelle afvoer via beken en rivieren en de toenemende extreme weersomstandigheden zorgen voor een collectieve uitdaging.
De afgelopen jaren betekende een kentering in het beeld dat we in Nederland altijd over voldoende water beschikken. De jaren 2018, 2019, 2020 en 2022 waren extreem droge jaren. De effecten daarvan zijn direct voelbaar voor natuur en landbouw. Maar ook voor bedrijven. Voor het eerst horen we dat niet elk bedrijf dat zich in Twente vestigt over voldoende industriewater kan beschikken. Watertekort is dus inmiddels een voelbaar en urgent probleem voor landbouw, natuur, bedrijven… en mogelijk in de toekomst ook voor huishoudens.
Provincie, gemeenten, het waterschap en drinkwaterbedrijven werken ieder vanuit hun eigen rol aan de voorziening van voldoende schoon water in Twente. Hun plannen en werkzaamheden stemmen ze onderling af in Twents waternet. Ook beschikken we in Twente over verschillende opleidingen, lectoraten en vakgroepen die in verschillende disciplines investeren in kennis en onderzoek naar oorzaken en oplossingen. Maar ook het bedrijfsleven is nodig om oplossingen te bedenken, te ontwikkelen en te realiseren. Bijvoorbeeld om met hulp van nieuwe digitale technieken het in Twente beschikbare water beter (slimmer) in beeld krijgen; of door innovatieve maatregelen te ontwikkelen en te realiseren om water vast te houden of te bergen; of wellicht door te investeren in technieken om regen- en afvalwater te hergebruiken, bijvoorbeeld als irrigatie- en industriewater. Met De Twentse Golf richten we ons daarom ook (speciaal) op het bedrijfsleven.
Aanpak
In 2024 – 2026 focussen we ons vooral op het in drie werkplaatsen bedenken, ontwikkelen en uitproberen van nieuwe technieken, aanpakken en oplossingen. Inclusief het mobiliseren van de financiering die daarvoor nodig is.
Werkplaats: Zicht op ons water
De werkplaats “Zicht op ons water” richt zich op het verbeteren van het inzicht in de waterbeschikbaarheid en -vraag in Twente. Dit omvat grond-, oppervlakte-, hemel-, riool-, en leidingwater. Hoewel er diverse meetinstrumenten bestaan, ontbreekt een overzichtelijk totaalbeeld. Het huidige inzicht is vaak technisch en lastig te begrijpen, wat samenwerking bemoeilijkt en kansen om vraag en aanbod beter te balanceren onbenut laat.
Initiatieven en doelen:
- Bundelen van kennis: Rapporten en data worden samengevoegd, vertaald naar begrijpelijke informatie, en waar nodig verdiept.
- Waterbalans: Een eerste ruwe waterbalans in olympische zwembaden biedt inzicht. Dit wordt verfijnd met experts en gebruikt voor economische analyses en evaluatie van maatregelen.
- Innovatieve monitoring: Nieuwe digitale technieken worden ontwikkeld en getest in proeftuinen, zoals “Haarvaten in Beeld”, om droogtebestrijding en waterbeheer te verbeteren. Start-ups en MKB leveren bijdragen aan deze innovaties.
- Waterbank: Er wordt onderzocht of een digitaal waterbankconcept, geïnspireerd door een initiatief in Noord-Brabant, toepasbaar is in Twente.
- Serious games: Samen met de Universiteit Twente worden tools ontwikkeld om bewustzijn over droogte en waterschaarste te vergroten en samenwerking te stimuleren.
Werkplaats: Water vasthouden en bergen
De werkplaats “Water vasthouden en bergen” richt zich op het ontwikkelen en implementeren van innovatieve maatregelen om water in Twente beter vast te houden en te bergen. Dit omvat zowel oplossingen in landelijke als bebouwde gebieden, zoals bedrijventerreinen. De focus ligt op kennisverzameling, praktijkexperimenten en grensoverschrijdende samenwerking.
Initiatieven en doelen:
- Waterberging en buffers: Mogelijkheden worden onderzocht voor waterberging op het maaiveld, zoals spaarbekkens die geïsoleerd zijn van het grondwater. Eerdere plannen voor een grote ondergrondse wateraccu bleken niet haalbaar.
- Inzicht vergroten: Door samenwerking met werkplaats 1 wordt meer inzicht verkregen in hoeveel water vastgehouden en geborgen moet worden en waar dit het meest effectief is.
- Grensoverschrijdende samenwerking: Samen met Duitse partners worden maatregelen tegen droogte en wateroverlast onderzocht en getest, zoals in het INTERREG-programma.
- Bedrijventerreinen: Er wordt onderzocht hoe bedrijventerreinen waterrobuust kunnen worden gemaakt. De werkplaats streeft ernaar om binnen twee jaar op minstens 10 bedrijventerreinen concrete maatregelen te implementeren.
- Community-building: Ervaringen en kennis van bestaande projecten, zowel in Nederland als in het buitenland, worden gedeeld met ondernemers en gemeenten om hen te inspireren en te betrekken.
Werkplaats: Water besparen en hergebruiken
De werkplaats “Water besparen en hergebruiken” richt zich op efficiënter watergebruik en lokaal hergebruik bij bedrijven in Twente. Door kennisdeling, concrete voorbeelden en praktijkexperimenten worden bedrijven geïnspireerd en ondersteund bij het reduceren van hun waterverbruik en het hergebruiken van afvalwater.
Initiatieven en doelen:
- Waterbesparing bij bedrijven: Bedrijven worden geïnformeerd en geïnspireerd, met voorbeelden van succesvolle maatregelen bij grote en kleine bedrijven, zoals Grolsch. Watertechnologiebedrijven bieden concrete oplossingen, en bedrijven worden aangemoedigd om elkaar te helpen.
- Proeftuinen:
- Druppelirrigatie uit afvalwater: In Noord Deurningen wordt een installatie gebouwd om gezuiverd afvalwater in te zetten voor druppelirrigatie in de landbouw, een innovatieve en duurzame oplossing geïnspireerd door Zuid-Europese praktijken.
- Zuivering afvalwater tot spoelwater: Een mogelijke proeftuin rond Grolsch onderzoekt hoe afvalwater kan worden gezuiverd en opnieuw gebruikt, met kansen om overtollig water bij omliggende bedrijven in te zetten.
- Industrieel waterhergebruik: Mogelijkheden worden onderzocht om gezuiverd afvalwater te combineren met andere bronnen voor industriële toepassingen, inclusief het opstellen van business cases.
- Kennisdeling: Concrete ervaringen en oplossingen worden verzameld, toegankelijk gemaakt en gedeeld met bedrijven in Twente om schaalvergroting mogelijk te maken.
Impact
Onze ambitie is helder: samen lossen we het watertekort in Twente op. In 2030 willen we dat gerealiseerd hebben. Dat is echter gemakkelijker gezegd dan gedaan en lukt niet in één keer. Dat doen we stap voor stap, learning by doing en samen met alle betrokkenen. We bouwen voort op wat er al is, vullen aan en verbeteren waar nodig.
Kom bij de Watercommunity!
Van hydrologen tot studenten tot aan duurzaamheidsmanagers in het bedrijfsleven. Onze golf verspreidt zich steeds verder over het coulisselandschap. Wil jij met jouw kennis of connecties ook bijdragen aan De Twentse Golf?
Partners
De Twentse Golf is opgericht door Waterschap Vechtstromen, Grolsch en Vitens. De projectpartners zijn Novel-T, Universiteit Twente en Saxion. Pioneering treedt op als penvoerder van het programma.