Herstel oevers Lateraalkanaal | Waterschap Vechtstromen

Het Lateraalkanaal werd tussen 1980 en 1985 gegraven als onderdeel van een grootschalig afwateringsplan, bedoeld om de herhaaldelijke overstromingen in het landelijke gebied van Midden-Twente en de stad Almelo te beheersen.

In de loop der jaren zijn de oevers en soms ook het onderhoudspad langs het kanaal door erosie sterk aangetast en deels weggespoeld. Hierdoor is het moeilijk om het noodzakelijke onderhoud uit te voeren, en de smalle oevers zorgen soms voor gevaarlijke situaties voor de vele wandelaars langs het kanaal. Het herstel van de oevers is dan ook noodzakelijk. De oorzaak van deze erosie is het sterk schommelende waterpeil en de hoge stroomsnelheden tijdens periodes van hoogwater.

De opgave

Door de hoge piekafvoeren, veroorzaakt door hevige regenval, is het profiel van het Lateraalkanaal in de afgelopen 30 jaar aangetast. De weggespoelde grond is op de bodem van het kanaal terechtgekomen, waardoor het kanaal breder en ondieper is geworden. De opdracht is om het oorspronkelijke profiel te herstellen, waarbij het sediment van de waterbodem wordt hergebruikt voor het herstel van de oevers en de onderhoudspaden. Dit moet op een manier gebeuren die een stabiele situatie creëert die vele jaren meegaat en weinig onderhoud vereist.

Er is nog geen specifiek type oeververdediging voorgeschreven. Het project moet onderzoeken welke oplossing het meest geschikt is voor het herstel van de oevers.

Waterschap Vechtstromen streeft naar duurzamere en circulaire oplossingen voor oeververdediging, als alternatief voor de veelgebruikte (hard)houten beschoeiingen. Als binnen dit project een geschikte oplossing wordt gevonden, kan deze mogelijk op vergelijkbare locaties worden toegepast. Dit zou een belangrijke innovatie betekenen voor oeververdediging. Bovendien is deze uitdaging niet uniek voor Waterschap Vechtstromen; ook andere waterschappen kunnen baat hebben bij een dergelijke oplossing, die ook interessant kan zijn voor leveranciers en aannemers om verder te vermarkten. Het is essentieel dat de ontwikkelde oplossing goed onderbouwd is, zodat het een serieuze concurrent wordt voor bestaande oplossingen en een nieuwe standaard kan worden.

Kansen voor circulariteit

Traditionele oplossingen zoals hardhout, beton, staal of kunststof beschoeiingen zijn lang niet altijd duurzaam of circulair. Als een duurzamer alternatief wordt gevonden, kan op grote schaal duurzaamheidswinst worden behaald. Door bovendien baggerspecie te gebruiken voor het herstel van de oevers, worden twee uitdagingen tegelijk aangepakt: zowel het verwijderen van sediment uit het kanaal als het versterken van de oevers en onderhoudspaden. Dit biedt de mogelijkheid voor een zeer korte circulaire keten, waarbij lokaal beschikbare grond direct kan worden hergebruikt.

De Challenge Circulaire Waardeketens is een activiteit binnen het programma Infra Futurelabs en Circulaire Waardeketens. Infra Futurelabs Overijssel is opgezet door Stichting Pioneering, Provincie Overijssel en Bouwend Nederland. In dit programma wordt er naar gestreefd om in Overijssel voor de GWW een circulair systeem op te zetten om de klimaatdoelstellingen van 2030 en 2050 te behalen. 

Circulaire Waardeketens is een programma van Twente Board gefinancierd vanuit de Regiodeal. Het consortium bestaat uit De Land Bouwers, Waterschap Vechtstromen, Rabobank, TAUW Foundation, Building Balance, Twentse Bouwboeren en Pioneering.