Onlangs is de projectaanvraag voor het opzetten van toekomstbestendige energiesystemen en woningaanpassingen op wijkniveau ingediend, met het oog op financiële steun vanuit de MOOI-subsidie. Het project gaat dit najaar van start en richt zich op innovatieve oplossingen voor de energietransitie in Nederlandse wijken. We zijn hoopvol dat de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO) in december meldt het project te ondersteunen met aanvullende middelen.

De noodzaak

De urgentie om anders om te gaan met energie is groot. CO2-uitstoot moet omlaag en al het vastgoed moet voor 2050 van het aardgas af. Gemeenten spelen hierin een belangrijke rol, maar de energietransitie verloopt momenteel oneerlijk. Welvarende huishoudens profiteren van verduurzaming, terwijl anderen gebukt gaan onder de stijgende energiekosten. Bovendien wordt de verduurzaming van woningen geremd door problemen met schaal, efficiëntie en netcongestie.

Een belangrijke ontwikkeling hierin wordt de overgang van wisselstroom (AC) naar gelijkstroom (DC), die aanzienlijke energiebesparingen kan opleveren. Deze AC – DC transitie vraagt om innovatie en nieuwe richtlijnen in de installatiebranche. Daarnaast is het belangrijk dat bewoners meer eigenaarschap krijgen in de energieoplossingen, bijvoorbeeld via energiegemeenschappen.

Toekomstbestendige energiesystemen

In dit project werken we samen met meerdere bedrijven en organisaties aan oplossingen voor de energietransitie. De aanpak richt zich op verschillende pijlers:

• Bewonersbetrokkenheid: We ontwikkelen een strategie om bewoners en belanghebbenden actief te betrekken bij de wijkaanpak. Lokaal eigenaarschap en organisatiemodellen die door financiers, verzekeraars, makers en bewoners worden ondersteund, staan hierbij centraal. Dit maakt collectieve oplossingen op wijkniveau mogelijk.
• Energie Management Systeem: Er wordt een wijkbreed Energie Management Systeem ontwikkeld dat piekbelasting op het elektriciteitsnet voorkomt. Dit systeem beheert en stuurt de opwekking, opslag en distributie van warmte, koeling en stroom, met een aanvullende focus op gelijkstroom (DC). Dit bespaart energie, filtert de piekbelastingen weg richting het hoofdnet en biedt installateurs nieuwe mogelijkheden.
• Zeer Lage Temperatuur (ZLT) warmtenetten: Voor aardgasalternatieven richten we ons op ZLT-warmtenetten, die ook kunnen koelen, geïntegreerd met DC-apparatuur zoals warmtepompen en tapwatervoorzieningen. Dit vraagt om woningaanpassingen, zoals betere isolatie, nieuwe radiatoren en de elektrificatie van kooktoestellen, ook op DC. Door een “As a Service” model hoeven bewoners en eigenaren niet zelf te investeren, en kan de verduurzaming op grote schaal worden uitgerold.

Hoe nu verder?

De komende maanden worden de casussen verder uitgewerkt, en starten we met de eerste trajecten om gemeenten, energiecoöperaties en bewonersinitiatieven te ondersteunen. Het doel is om grote stappen te zetten in de energietransitie, met nadruk op natuur-inclusieve, energiepositieve, circulaire en klimaatadaptieve oplossingen.

Gedurende het proces zullen nieuwe tools en instrumenten worden ontwikkeld, zoals energiebeheersystemen op wijkniveau en de integratie van gelijkstroom. Het project bouwt bewijs op dat deze oplossingen daadwerkelijk energie besparen, netcongestie verminderen en zowel bewoners als gemeenten ontlasten.