Als directie vonden we het geen enkel probleem om de LC in ons bedrijf volledig vrij te laten”

Bas van dongen van het project innovatieve leerarrangementen voor de energietransitie: “in een serie interviews nemen we verschillende micro learning communities onder de loep. Wat was het doel? Hoe is dat bereikt? En vooral: hoe hebben de medewerkers en directie de mlc ervaren?” Dit interview gaat over de mlc bij alferink installatietechniek. Doel? De digitalisering naar de bouwplaats toe, vanuit alferink installatietechniek, op orde krijgen.

Meer weten over Micro Learning Communities? Ga naar ”Het Bouwproject als Leerproject”!

Innovatieve leerarrangementen

In het project Innovatieve leerarrangementen voor de energietransitie bundelen vijf mkb installatiebedrijven hun krachten in het ontwikkelen van de technische en sociale skills van hun medewerkers voor de energietransitie door het opzetten en toepassen van ‘micro learning communities (mLC)’. In deze micro learning communities komen vakmensen van verschillende afdelingen in een kleine groepen samen om te werken aan oplossingen voor concrete vraagstukken rondom de energietransitie, gesteund door een ervaren externe facilitator of procesbegeleider. Naast de eigen medewerkers nemen idealiter ook een inhoudelijk docent en een student aan de mLC deel.

In de mLC wordt de werkomgeving van de deelnemers ingericht als leeromgeving, waar leren, werken en innoveren in elkaar versleuteld worden. Leren gebeurt daardoor min of meer vanzelf en onopgemerkt en beklijft ook beter. Met als bijkomend effect een verandering in leercultuur omdat mensen elkaar makkelijker opzoeken, kennis wordt gedeeld en waar leren van en met elkaar centraal staat.

Alle vrijheid voor mLC Alferink Installatietechniek

Laurens Grashof, directeur Alferink Installatietechniek: “We kozen voor het concept van een LC uit nieuwsgierigheid vanuit het heilige geloof dat je altijd om je heen moet blijven kijken. Daar moet je tijd, geld en energie in willen investeren. Uiteindelijk komt dat op de lange termijn, links of rechts, wel weer terug. Niet in geld, maar wel in wijsheid en ideeën. Als directie vonden we het geen enkel probleem om de mLC in ons bedrijf volledig vrij te laten, graag zelfs.”

Uitdaging mLC bij Alferink Installatietechniek

Rolf Hoenderboom is bedrijfskundig medewerker bij Alferink Installatietechniek: “Een aantrekkelijk facet van een mLC is dat iedereen binnen de mLC inhoudelijk betrokken raakt bij een bepaald proces, ongeacht je functie of positie in de organisatie.” Jaap Westhuis is projectleider Elektrotechnische Installaties bij Alferink Installatietechniek: “Elke deelnemer is gelijkwaardig en elke inbreng wordt op waarde geschat. De dagelijkse hiërarchie in de organisatie valt in feite in je mLC weg.” De opdracht voor de mLC was om Alferink Installatietechniek aan te laten haken bij de zich razendsnel ontwikkelende digitale informatiestromen in de bouwkolom, zoals BIM platformen, 3D tekenen en meer. Rolf: “Best een complexe uitdaging, want als je in een mLC met elkaar start, weet je nog niet de uitkomst. De weg naar de oplossing ga je samen vinden, met vallen en opstaan. Het einddoel hadden we voor ogen: aansluiten bij de digitalisering in de bouwkolom. Maar hoe dat dan zou gaan werken en eruit zou gaan zien? Dat was nog niet bekend.” Een belangrijke opbrengst van de mLC was onder andere de nieuwe indeling in een digitale mappenstructuur op basis van de gekozen software.

Bottom up wérkt

De essentie van een mLC is dat de opdracht waaraan gewerkt wordt, opgepakt wordt door de werkvloer en niet top down wordt neergelegd door het MT. Jaap: “Dat hebben we zeker als een groot voordeel ervaren. Doorgaans wordt een project van hogerhand aangereikt, met de opdracht: voer het uit en kijk waar je komt. Maar die insteek leidt er vaak toe dat, als het even tegenzit met zo’n opdracht, je die aan kant zet en doorgaat met je reguliere werk. Echter, een mLC doe je samen en afspraken en verplichtingen worden helder ingepland. Daardoor is de drive om ermee door te gaan groter, ook als het even lastig of minder interessant is voor bepaalde deelnemers aan de mLC.” Rolf: “Eén keer per maand zitten we samen met het MT om de ontwikkelingen en resultaten van de mLC te delen. Wat is de status? Wat moet er nog gebeuren? En hoe kijkt het MT daar tegenaan?”

Opbrengst mLC raakt hele bedrijf

Rolf geeft aan dat de opbrengsten van de mLC ook het dagelijkse werk van de deelnemers raakt: “De digitalisering waaraan we in de mLC werken, beïnvloedt ook je eigenlijke werk omdat daardoor werkwijzen in de hele organisatie zich aanpassen. Neem het anders en digitaal opslaan van tekeningen en vastleggen van vergaderingen, die veranderingen hebben invloed op ieders reguliere werk.” Jaap benadrukt dat de grootste veranderingen als gevolg van de mLC toch wel op de bouwplaats plaatsvinden omdat de monteurs van Alferink Installatietechniek door de ontwikkelingen binnen de mLC steeds meer met iPads gaan werken: “Ze halen nu digitaal tekeningen binnen in plaats van met stapels tekeningen op de bouwplaats rond te lopen. Ook de feedback verloopt digitaal. Dit zijn grote, ingrijpende wijzigingen in het werk van de monteurs.” Rolf: “De winst is bijvoorbeeld dat we onze mensen sneller kunnen bereiken op de bouw en zo faalkosten helpen vermijden.”

Meepraten vanuit de dagelijkse werkpraktijk

Boy Klein Gunnewiek is eerste monteur (W) Installatietechniek bij Alferink Installatietechniek: “Vanuit mijn dagelijkse werkervaring in het veld werd ik gevraagd deel te nemen aan de Micro Learning Community voor onze digitalisering. Uit ervaring weet ik hoe oplossingen en vernieuwingen écht in de praktijk uitpakken. Ik heb mogen meedenken over hoe we de werkprocessen kunnen digitaliseren zodat ik er in het werkveld ook voordeel van heb. Door de mLC zijn nu alle werktekeningen gedigitaliseerd en krijg ik deze efficiënt binnen op mijn iPad. Plus alle planningen en notulen van een vergadering. Dankzij de Micro Learning Community heb ik nu toegang tot alle relevante informatie. Als er nu vragen zijn op een bouwwerk hoef ik niet meer alle tekeningen door te zoeken en kan ik tijdbesparend direct naar het juiste bestand.”

Waardevolle ondersteuning van externen

De mLC van Alferink Installatietechniek wordt ondersteund door een facilitator vanuit Hogeschool Saxion. Daarnaast heeft ook een inhoudelijk docent van het Graafschap College aan de mLC deelgenomen. Hoe heeft de mLC dat ervaren? Rolf: “De facilitator begeleidde ons in het totale proces en hielp ons stapje-voor-stapje te zetten. Om zo te voorkomen dat we stappen zouden overslaan. Die inbreng is toch wel een voorwaarde om je mLC goed te laten verlopen. Immers, technische mensen zijn geneigd om snel tot een oplossing te willen komen. Daarbij slaan we vaak de wég naar de oplossing over, een bekende valkuil. De technisch docent hielp ons op twee vlakken: het concreet toepassen van het digitale platform (BIM ACC) en de modeleringssoftware (Revit) én door het af en toe een kritische vraag te stellen. Zoals een prikkelende vraag als: waarom doe je dit op deze manier en niet anders?” Jaap: “De technisch docent in je mLC kan zaken vanuit een andere invalshoek bekijken en de deelnemers aan de mLC op alternatieve gedachten brengen.” Rolf: “Wel is het belangrijk dat de technisch docent het juiste profiel en achtergrond heeft en binnen de sfeer en cultuur van de mLC past.”

Frisse blik als technisch vakdocent

Richard Schooneveldt is Docent Smart Building aan het Graafschap College en Bouwkundig Revit Modelleur. Hij fungeerde in de mLC van Alferink Installatietechniek als technisch vakdocent: “Zij wilden voor hun digitalisering het digitale platform (BIM ACC) en de modeleringssoftware (Revit) toepassen. Ik ben Revit specialist en heb er 12 jaar mee in het bedrijfsleven gewerkt. Dus de terminologie en het platform waren mij bekend. Altijd handig om vanuit die kennis kritisch mee te mogen denken in deze mLC. Een ander doel wat ik had, was om vanuit de LC te kunnen beoordelen of ik dit digitale platform zou kunnen inzetten in het onderwijs. Dat was in feite mijn eigen ‘learning moment’ in deze Micro Learning Community. Al doende heb ik mijn rol als technisch vakdocent gevonden en op bepaalde momenten geprobeerd de leden van de mLC vanaf de zijkant aan het denken te zetten met prikkelende vragen. De kern daarvan? Waarom doe je de dingen zoals je die doet? Ik kon belangeloos mijn rol invullen en juist die onafhankelijkheid is heel prettig voor je rol als vakdocent. Gaandeweg leerde ik ook over de gebruiksvriendelijkheid en complexiteit van het digitale platform (BIM ACC). En ook: kan ik die oplossing inzetten voor mijn studenten?”

Facilitator, primair ondersteunend aan de micro Learning Community

Marieke Daemen is in het dagelijks leven docent en werkt momenteel binnen de academie Business Building & Technology van Hogeschool Saxion aan de thema’s onderwijs en kwaliteit. Eveneens vervult zij in de Micro Learning Community van Alferink Installatietechniek de rol van facilitator: “Die rol vind ik uitermate interessant omdat het draait om processen met groepen mensen. Ik zag genoeg raakvlakken met mijn huidige werk om deze uitdaging als facilitator in de Micro Learning Community van Alferink Installatietechniek aan te gaan.”

Ondersteunend zijn aan proces

In heldere termen legt Marieke uit hoe zij haar rol als facilitator ziet in de mLC van Alferink Installatietechniek: “Mijn belangrijkste rol is dat je ondersteunend doet wat nodig is in het proces dat de deelnemers aan de mLC met elkaar doorlopen. Zij hebben een duidelijke opdracht meekregen bij Alferink en in de mLC waren alle relevante disciplines uit het bedrijf vertegenwoordigd. Samen hebben zij inhoudelijk het antwoord op de opdracht geformuleerd. Wat ik daarbij vooral deed, was het proces zijn gang laten gaan en bijsturen waar dat nodig was, met het einddoel voortdurend op mijn netvlies. De kunst is zo min mogelijk in te grijpen omdat het idee van de mLC is dat de deelnemers samenwerken naar een oplossing toe. Mijn advies voor toekomstige facilitators? Het is belangrijk dat je ruimte kunt geven aan anderen. Dat het proces om je doel te bereiken niet van tevoren vastligt, zoals in een les, maar zich aanpast aan wat zich aandient in de mLC.”

Het project Innovatieve leerarrangementen voor de energietransitie is een MKBIDee-project en wordt mede mogelijk gemaakt door de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland.

De consortiumpartners van Innovatieve leerarrangementen voor de energietransitie zijn: Techniek Nederland | Alferink Installatietechniek | Engberink Technische Installaties | Pactum Installatietechniek | Wassink Installatie | Wijco Technics

Met dank aan:
Hogeschool Saxion | Universiteit Twente | TechYourFuture
Wij Techniek | Stichting Pioneering

Het project Innovatieve leerarrangementen voor de energietransitie is een samenwerking met het NWO-project Gas Erop! (055.19.001).