Anders denken, anders doen

Woningbouwcorporatie SWZ heeft de samenwerking met Pioneering gezocht om samen te zoeken naar nieuwe wegen voor verduurzaming van een van haar complexen. In de afgelopen maanden zijn wij gezamenlijk het gesprek aangegaan hoe een uitvraag kan worden vormgegeven die marktpartijen uitdaagt en uitnodigt om in samenwerking tot vernieuwende oplossingen te komen. Met dit initiatief streefden SWZ en Pioneering naar een aanpak voor verduurzaming van corporatiebezit die past in de huidige tijdsgeest, en vooral een andere manier van samenwerking met de markt.

Op woensdag 27 oktober kwam een groep van negen marktpartijen bijeen aan de Fresiastraat in Zwolle. De aannemers, isolatiebedrijven en partijen uit de installatie- en energiebranche brachten daar samen met Pioneering en SWZ een bezoek aan het complex dat dusdanig aangepakt moet worden dat het weer voldoet aan de huidige en toekomstige eisen.

Op voorhand zijn er vrijwel geen kaders en randvoorwaarden meegegeven. Het pand kan aardgasloos worden gemaakt, of aardgasvrij-ready. Er kan gezocht worden naar een collectieve oplossing of een oplossing op woningniveau. Over kosten zouden we het bewust niet hebben, er is alleen een streefbedrag voor het gehele project gecommuniceerd.

Deze vrijheid maakte dat de marktpartijen al snel gezamenlijk in gesprek gingen over alle mogelijkheden die er zijn om een dergelijk complex te verduurzamen, wat leidde tot mooie, inhoudelijke kennisuitwisseling en een open houding naar elkaar. Technieken en concepten werden gecombineerd en de eerste ideeën ontstonden daar ter plaatse.

Na afloop van het locatie bezoek verzamelde de groep zich bij SWZ op kantoor waar de aanwezigen in het restant van de ochtend alle ruimte om zich nader aan elkaar voor te stellen. Daarbij werd niet alleen ingegaan op welke techniek of wat voor concept zij zelf inbrachten, maar vooral ook wat men bij elkaar zocht in aanvulling daarop. Al snel was duidelijk dat de aanwezigen een overtuiging deelden: van concurrentie is geen sprake, de verduurzamingsopgave moeten we samen oppakken en iedereen is bereid tot samenwerken.

Elkaar opzoeken

Zodra de lunch was genuttigd lieten SWZ en Pioneering de touwtjes vieren. Er was slechts één oproep aan de aanwezigen: zoek elkaar op, vorm teams en kom binnen anderhalf uur met een integrale oplossing voor verduurzaming van het complex. Deze oplossingen zouden vervolgens worden gepitcht aan het verantwoordelijke projectteam van SWZ én onze gasten.

De dynamiek die vervolgens ontstond hebben wij met een grote voldoening mogen aanschouwen. Al snel waren er twee teams aan de slag om concepten uit te werken, waarbij er volop gediscussieerd en geschetst werd. Tegelijkertijd meldden zich enkele gasten: Energiefonds Overijssel, Deltawonen, Vechthorst en Wetland Wonen waren aanwezig om het proces met eigen ogen te zien en vooral de presentatie van de uitkomsten tot zich te nemen.

Tijdens de pitches van beide ‘teams’ ontstond een open gesprek over inhoud en samenwerking; niet alleen onder de marktpartijen, maar vooral ook tussen de deelnemers en de aanwezige corporaties. De oplossingen werden op hoofdlijnen toegelicht en uiteindelijk zal SWZ een of beide teams vragen om een nadere technische en financiële uitwerking.

De grootste winst zat hem in de verademing van een open proces, waarbij alle ruimte was voor dialoog. Bij iedereen leefde de overtuiging dat met een open gesprek werkelijke waarde kan worden gecreëerd. De goede sfeer gedurende de dag was kenmerkend en de afsluitende borrel paste daar volledig bij.

Een avontuur

Voor zowel Pioneering als SWZ was deze aanpak een groot avontuur. En op basis van de vele mails en telefoontjes die wij hebben mogen ontvangen in aanloop naar de dag, gold dit voor de marktpartijen net zo.

Het was op voorhand spannend hoe de uitgenodigden zouden reageren en omgaan met een totaal gebrek aan sturing en met de openheid die werd gevraagd in het proces. Uiteraard was het ook maar afwachten of men in staat zou zijn om een goede oplossing voor de vraag te bedenken.

Achteraf kunnen wij niet anders dan vaststellen dat het een groot succes was, en dat verdient een groot compliment aan alle deelnemers en SWZ in het bijzonder. Het vraagt visie en vooral durf om oude werkwijzen en kaders los te laten en een compleet nieuwe weg in te slaan. Vooral de kalmte waarmee de onzekerheid werd omarmd mag grote waardering krijgen.

Persoonlijk kijk ik uit naar het vervolg van de reis die we zijn aangevangen. Er zijn verschillende routes te bewandelen waarbij een ding op voorhand al vaststaat: de ontstane relaties en samenwerking zetten we voort. SWZ zal spoedig haar feedback geven op de aangedragen oplossingen en Pioneering gaat zich inspannen om hier nog meer partijen op aan te haken. Daarbij kijk ik in het bijzonder naar de Overijsselse woningbouwcorporaties.

Met bijzondere dank aan de deelnemers Takkenkamp Groep, Pluimers, Hegeman, Trebbe, Prenova, Delen Duurzame Energie, Breman, Koopmans en Van Dam Groep. Ook aan de gasten Energiefonds Overijssel, Deltawonen, Vechthorst en Wetland Wonen.

En natuurlijk aan SWZ die als opdrachtgevende partij dit hele circus in gang heeft gezet!